Betlejemka domowa – konkurs

Rada Jednostki Pomocniczej nr 21 w Kostuchnie wraz z Miejskim Domem Kultury „Południe” ogłaszają konkurs na szopkę domową w tradycji betlejemki śląskiej.  

REGULAMIN KONKURSU:

  • Pod uwagę będą brane następujące kryteria: estetyka, nawiązanie do tradycji, związek z lokalnością, przestrzenność, iluzyjność, światłocień.
  • Rozstrzygnięcia dokona Jury na podstawie nadesłanych zdjęć na adres email: sonia.botor@mdkpoludnie.com. Maksymalnie trzy ujęcia. 
  • Termin: zdjęcia można nadsyłać do 5 stycznia.
  • Ogłoszenie wyników nastąpi 11 stycznia 2021
  • Na zwycięzców czekają nagrody ufundowane przez Radę Jednostki Pomocniczej nr 21 z Kostuchny.

Zapraszamy do udziału!

Idą święta. Będą zupełnie inne. Proponujemy powrót do przeszłości. Śląska szopka domowa o dawnym rodowodzie może ocieplić świąteczne dni. Każda inna, ustawiana na parapecie, stoliczku lub nawet w specjalnie przystosowanym pomieszczeniu, z figurek jakie mamy,  z palmami w doniczkach, pod choinką lub z malowanym tłem, może z gwiaździstymi promieniami poruszanymi ciepłem żarówki. Cechy dawnych szopek śląskich to: iluzja, zatarcie granic, irracjonalizm i mistycyzm, dematerializacja, efekty światła i cienia, teatralność, uczucie zamiast sztywnych reguł, związek z otoczeniem.  

Zapraszamy do zabawy. Prosimy nadsyłać zdjęcia Państwa szopek. Może ta dawna tradycja jeszcze nie zanikła?

Prezentowane zdjęcia pochodzą z archiwum Soni i Ireneusza Botorów. Zostały zebrane w czasie badań terenowych do publikacji I.Botora, „Betlejemki. Cechy górnośląskiej szopki domowej”, wydanej przez Muzeum Archidiecezjalne w Katowicach w 2012 roku. Pochodzą z południowych dzielnic Katowic.

(…) Śląska szopka domowa jest najstarsza na ziemiach polskich, o wiele starsza niż znana szopka krakowska, która ma międzywojenny rodowód i źródła sięgające XIX wieku. Szopki śląskie ukształtowały się pod wpływem szopek zachodnioeuropejskich i czeskich już w XVII i XVIII wieku. Posiadały profesjonalny charakter. Znane są figury projektowane przez malarza śląskiego baroku Michała Leopolda Willmanna. Barokowy rzeźbiarz Michał Klar Starszy i jego rodzina rozwinęli warsztat szopek domowych w XVIII wieku. Turystyczną atrakcją jest pochodząca z XIX wieku, ruchoma szopka z Wambierzyc. Szopka górnośląska zwana też betlejką lub betlejemką  wyrosła na bazie szopki kościelnej. (…) Rozwój przemysłu w XIX i XX wieku spowodował umasowienie produkcji figurek gipsowych i z papier-mache, opartych na profesjonalnych wzorach. W szopkach śląskich instalowano również elementy ruchome i mechaniczne. Czasem wykorzystywano konweksję ogrzanego powietrza do poruszania promieni. Stosowano różne mechanizmy do uzyskania ruchomości figurek i przestrzeni. Dziś w sytuacji rozwoju kultury masowej, procesów globalizacji i przemieszania ludności, śląska szopka domowa zatraciła swój specyficzny charakter. (…)

Fragment: „Betlejemki. Cechy górnośląskiej szopki domowej”, Ireneusz Botor, wydawnictwo Muzeum Archidiecezjalne w Katowicach, 2012.