Miejski Dom Kultury „Południe” ogłasza konkurs na szopkę domową w tradycji betlejemki śląskiej.
- Pod uwagę będą brane następujące kryteria: estetyka, nawiązanie do tradycji, związek z lokalnością, przestrzenność, iluzyjność, światłocień.
- Rozstrzygnięcia dokona Jury na podstawie nadesłanych zdjęć. Maksymalnie trzy ujęcia.
- Termin: zdjęcia można nadsyłać do 8 stycznia 2023.
- Ogłoszenie wyników nastąpi 13 stycznia 2023
- Na zwycięzców czekają nagrody.
- Zdjęcia nadsyłać na adres: sonia.botor@mdkpoludnie.com
ZAPRASZAMY DO UDZIAŁU w konkursie na śląską Betlejemkę, czyli szopkę domową. Szopka Ustawiana była zazwyczaj w zaciszu rodzinnego wnętrza, z figurkami gipsowymi, z zielonymi świerkowymi gałązkami, oświetlona finezyjnie i tajemniczo. Cechy dawnych szopek śląskich to: iluzja, zatarcie granic, irracjonalizm i mistycyzm, dematerializacja, efekty światła i cienia, teatralność, uczucie zamiast sztywnych reguł, związek z otoczeniem. W południowych dzielnicach Katowic jest wiele takich domowych betlejemek, wystawianych raz w roku obok choinki, ciesząc oko dzieci i wnuków. Czasami zajmują sporą część salonu, tworząc niepowtarzalną świąteczną atmosferę.
Proszę podzielić się tą piękną tradycją.
(…) Śląska szopka domowa jest najstarsza na ziemiach polskich, o wiele starsza niż znana szopka krakowska, która ma międzywojenny rodowód i źródła sięgające XIX wieku. Szopki śląskie ukształtowały się pod wpływem szopek zachodnioeuropejskich i czeskich już w XVII i XVIII wieku. Posiadały profesjonalny charakter. Znane są figury projektowane przez malarza śląskiego baroku Michała Leopolda Willmanna. Barokowy rzeźbiarz Michał Klar Starszy i jego rodzina rozwinęli warsztat szopek domowych w XVIII wieku. Turystyczną atrakcją jest pochodząca z XIX wieku, ruchoma szopka z Wambierzyc. Szopka górnośląska zwana też betlyjką lub betlejemką wyrosła na bazie szopki kościelnej. (…) Rozwój przemysłu w XIX i XX wieku spowodował umasowienie produkcji figurek gipsowych i z papier-mache, opartych na profesjonalnych wzorach. W szopkach śląskich instalowano również elementy ruchome i mechaniczne. Czasem wykorzystywano konwekcję ogrzanego powietrza do poruszania promieni. Stosowano różne mechanizmy do uzyskania ruchomości figurek i przestrzeni. Dziś w sytuacji rozwoju kultury masowej, procesów globalizacji i przemieszania ludności, śląska szopka domowa zatraciła swój specyficzny charakter. (…)
TEKST ŹRÓDŁOWY: Fragment: „Betlejemki. Cechy górnośląskiej szopki domowej”, Ireneusz Botor, wydawnictwo Muzeum Archidiecezjalne w Katowicach, 2012.